Özgeçmiş
Dr. Zeynep Fatma Zor, Ankara’da Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun olduktan sonra aynı fakültenin Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı’nda doktora ve uzmanlık eğitimini tamamlamıştır. Halen Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı’nda öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. 2007 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde ‘Michigan University, Faculty of Medicine, Department of Oral and Maxillofacial Surgery’ da 3 ay süreyle, 2009 yılında da İngiltere’de ‘Cardiff University, Faculty of Dentistry, Department of Oral and Maxillofacial Surgery’ da 5 ay süreyle bilimsel çalışmalar ve klinik gözlemler yapmak amacıyla bulunmuştur. VESTA Akademi ile Knightsbridge Academy of London’ın ortak düzenlediği botoks-dolgu kursuna katılmış ve sertifikasyon sonrası diş hekimliğinde botoks uygulamaları ile ilgili çalışmalar yapmıştır. Yurt içi ve yurt dışında pek çok bilimsel kongre ve sempozyumda konuşmacı ve oturum başkanı olarak görev almıştır. Ağız-çene cerrahisi, dental implantoloji, zigoma implantları, ortognatik cerrahi, çene eklemi bozuklukları, estetik diş hekimliği ve botoks uygulamaları üzerine çalışmaktadır. Ulusal ve uluslararası indekslerde taranan pek çok yayını bulunmakta, çalışmalarını ağız-çene cerrahisi, dental implantoloji, estetik diş hekimliği, gülüş tasarımı ve diş hekimliğinde botoks uygulamaları üzerine devam ettirmektedir.
Ağız ve Çene Cerrahisinde Estetik işlemlerin uygulanması son zamanlarda oldukça talep görüyor. Bu konuda merak edilen sorularla ilgili Öğretim Üyesi Dr. Zeynep Fatma Zor ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.
Ağız ve çene cerrahisi ile estetik uygulamalar arasındaki ilişki hakkında bilgi alabilir miyiz?
Ağız, diş ve çene cerrahisi, tıp ve diş hekimliğinin pek çok ortak paydada buluştuğu bir branş olmakla beraber toplumda az bilinen bir branş. Ağız ve çeneler içinde ortaya çıkan pek çok hastalığın ve patolojinin cerrahi tedavisini yapmakla beraber günümüzde popülerliği gittikçe artan estetik diş hekimliği ve “gülüş dizaynı” nın sağlanması amacıyla da pek çok cerrahi girişim yapılabilmekte. Ben de kısaca çene cerrahisi içerisinde yapılan estetik amaçlı girişimlerden bahsetmek istedim…
Ağız ve çene cerrahisi içerisinde düzgün bir gülüş ve profil için estetik amaçlı hangi işlemler ve operasyonlar yapılıyor?
Dental implant uygulamaları, ortognatik cerrahi, eklem cerrahileri, bişektomi, dişeti cerrahileri, masseter ve temporal kas botoksu, rekonstrüksiyon cerrahileri hem fonksiyonel eksiklikleri sağlamak hem de düzgün bir yüz estetiği için yapılan operasyonlar…
Dental implant uygulamaları son dönemlerin en popüler uygulamalarından…Estetik amaçlı olarak hangi durumlarda yapılıyorlar?
Çoğu hasta hareketli protez kullanmak istemez. Sabit protez kullanmak istiyorsa hasta, ya kron-köprü protezleri ya da implant üstü protezler önerilir. Çene kemiğinin içine yerleştirilen dental implantların üzerine yapılan porselen veya zirkonyum protezlerle bu estetik ihtiyaç sağlanabilmektedir. Bununla beraber dental implant cerrahisi, özellikle ön bölge estetiğinin sağlanmasında en çok kullandığımız cerrahilerdendir. Mesela ön dişiniz herhangi bir travma sonucu restore edilemeyecek şekilde kırıldı, soketinden çıktı ve ya da çekildi. Eğer çekim kaviteniz ve o bölgedeki kemik yapınız implant için uygunsa aynı seansta implant yerleştirilebilir. Başka bir örnek vermek gerekirse, yine ön bölgede diş kaybettiniz, kalan dişleriniz kesilip köprü yapılsın istemiyorsunuz, yine burada da implant cerrahisi düşünülür. Yapılacak yeni protezlerin bir faydası da şudur…Özellikle total dişsizlik sonucu alt yüz yüksekliğinde azalma olur, bu da kişiye daha yaşlı bir ifade verir. Dental implantlar ile yapılan yeni protezler sayesinde alt yüz yüksekliği artırılır ve daha dinamik ve genç bir ifade ortaya çıkar.
Ortognatik cerrahi ne demek? Diş ve yüz estetiği üzerine etkileri nedir?
Ortognatik cerrahiler aslında en büyük estetik değişimleri sağlayan büyük ve komplike cerrahiler… Bu cerrahiyi geçiren hastalar yepyeni bir profile ve düzgün bir dişsel kapanış ilişkisine sahip olurlar..Üst çeneye (maksilla), alt çeneye (mandibula) veya her iki çeneye yönelik olarak yapılabilirler. Bu ameliyatlar sayesinde alt ve üst çene ileri veya geriye alınabilir, rotasyon yapılabilir veya daraltıp genişletilebilir. Bununla beraber bu ameliyatlar, gerekirse çene ucuna yönelik yapılan genioplasti denilen cerrahiler ile de desteklenerek hastanın düzgün bir profile sahip olması sağlanabilir. Genioplastiler ile çene ucu törpülenebilir, çene ucu uzatılabilir, kısaltılabilir, genişletilebilir, daraltılabilir veya asimetrik görüntüsü düzeltilebilir.
Çene eklemi ameliyatlarının estetik görünüm üzerine faydaları nelerdir?
Temporomandibular eklem dediğimiz çene eklemi cerrahileri de genel anestezi şartları altında yapılan komplike cerrahi girişimlerdendir. Doğuştan genetik bir sebeple veya sonradan herhangi bir travma veya patoloji sebebiyle eklemlerde oluşan asimetrik görüntüler bu cerrahiler ile düzeltilebilir. Bu hastalarda ağız açmada ciddi kısıtlılıklar da izlenebilir. Öyle hastalarla karşılaşıyoruz ki yıllarca sadece birkaç mm ağız açıklığıyla, pipetle beslenerek yaşamış… Ayrıca eklemi hiç oluşmamış veya sağ ve sol her iki eklem arasında ciddi asimetrik görüntüsü olan hastalara uygulanan eklem protezleri ile hem ağız açma-kapama fonksiyonları hem de hem de estetik görünümleri düzeltilebilir . Hatta karın bölgesinden alınan yağ dokuları da eklem cerrahileri sırasında sıklıkla kullanılarak estetik ve fonksiyonun sağlanması desteklenebilir.
Bişektomi ameliyatları son dönemlerde tüm dünyada oldukça popüler oldu, insanlar neden bişektomi yaptırmak istiyorlar?
Son dönemlerde ince, uzun ve üçgen görünümlü bir yüz yapısı ve belirginleşmiş elmacık kemikleri estetik olarak oldukça tercih edilmektedir. Bişektomi de bu amaca yönelik olarak kısaca yanaklara yapılan estetik cerrahi bir girişimdir. Yanaklardaki bichat yağ dokusu denilen yağ dokuları alınarak daha ince bir yanak görünümü sağlanabilir. Yanaklardaki yuvarlak ifadenin ortadan kalkmasıyla elmacık kemikleri daha belirgin hale gelmekte ve yüz daha ince görünmektedir. Operasyon lokal anestezi altında ağız içinden yapılan kesilerle yapılır, yukarıda bahsettiğim ortognatik cerrahilere ve eklem cerrahilerine nazaran daha basit operasyonlardır. Bütün bu sebeplerden dolayı son dönemlerin en popüler operasyonları arasına girmiştir.
Diş hekimliğinde botoks hangi durumlarda kullanılıyor?
Diş hekimliğinde botoks hem tedavi amaçlı hem de estetik amaçlı olarak sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle diş sıkma (bruksizm) nedeniyle çiğneme kaslarında ciddi ağrı, fonksiyon kaybı, ağız açma-kapamada kısıtlılık, kaslarda sertleşmeler görülebilir. Sürekli diş sıkan hastaların özellikle çiğneme kasları da genişleyerek (hipertrofiye uğrayarak) daha geniş bir yüz şekline de sebep olabilmektedir. Çiğneme kaslarına uygulanan botoks uygulamaları ile etkilenen kaslar pasif hale getirilir. Pasifize edilen kaslar zamanla biraz daha küçülür ve kişinin yüz yapısı daha ince bir ifadeye de kavuşmuş olur. Ayrıca gülüş estetiğinin de sağlanmasında faydalı uygulamalardır.
Botoksun gülüş estetiğindeki faydası nedir?
‘Gummy smile’ denilen gülme sırasında dişetlerinin normalden fazla görüldüğü durumlarda botoks ile daha ideal bir gülüş elde edilebilir. Dişetlerinin fazla görünmesi dudağın gereğinden fazla yukarı kalkması neticesinde ortaya çıkar ve ağzın daha büyük görünmesine sebep olur. Gülme kaslarına yapılan botoks ile bu durum basit bir şekilde düzeltilebilir. Ancak bu etki genel olarak geçicidir, botoks uygulamalarının tekrarlanması gerekebilir.
Dişeti cerrahileri estetik amaçlı olarak hangi durumlarda uygulanır?
Estetik bir gülümseme için sadece beyaz ve düzgün dişlerin varlığı yetmez. Sağlıklı ve düzgün yapıda bir diş etinin varlığına da gerek vardır. Sağlıklı bir diş eti açık pembe renkli olmalı, dişe ve kemiğe sıkıca yapışmalı, portakal kabuğuna benzeyen parlak ve pütürlü bir görünüme sahip olmalı ve dişle seviyesi dişin kron-kök birleşiminde olmalıdır. Diş eti hastalığı, yanlış alışkanlıklar, travma, sistemik hastalıklar veya kullanılan ilaçlar nedeniyle dişetlerinde büyümeler, ödemli bir görünüm, seviye kaybı, renk değişimi vs pek çok değişiklik görülebilir. Dişin üzerini örtüp kron boyunun kısa görünmesine sebep olabilir. Bu tarz durumlarda gingivektomi ve gingivoplasti denilen dişeti şekillendirme ve seviyelendirme operasyonları ile düzgün bir dişeti görünümü sağlanabilir. Yine dişetlerindeki çekilmeler de dişlerin normalde daha uzun görünmesine sebep olabilir. Bu durumda da damaktan alınan bağ doku greftleri veya hazır greftler ve membranlar kullanılarak dişeti görünümü düzeltilebilir.
Rekonstrüksiyon ne demek?
Rekonstrüksiyon, yeniden yapım veya yeniden şekillendirme demektir. Ağız ve çene cerrahisinde de bu amaçla pek çok farklı ameliyat yapılabilmektedir. Örneğin dental implant cerrahisi öncesi yetersiz kemik varlığında kişinin yine kendi çenesinden, kalça kemiğinden, kaburgasından, bacak kemiklerinden ya da nadir de olsa kafa kemiklerinden parçalar alınarak yeniden çene kemikleri ideal seviyeye ve implant yapımına uygun hale getirilebilir. Yine karından alınan yağ dokuları veya kişinin kendi kanının santrifüj edilmesiyle elde edilen PRP ve PRF’lerde ağız ortamında ve yüzde gerekli yerlere eklenerek estetik ve fonksiyonel destek sağlanabilir. Ancak bütün bu operasyonların başarıya ulaşmasında en önemli faktörler doğru hasta ve doğru cerrahi tedavi ve tekniğinin seçimidir.
