CİNSİYET DEĞİŞTİRME AMELİYATLARINDA UYGULANAN YÖNTEMLER
Op. Dr. Arash Jafari
Plastik Cerrah
Öncelikle kısaca sizi tanıyabilir miyiz?
Merhaba. Ben Op. Dr. Arash Jafari. İran’lı bir babanın ve Türk bir annenin iki doktor oğlundan biriyim. İran’da İbni Sina’nın şehri olan Hanedan’da dünyaya geldim. İlk ve orta öğrenimimi İran’da tamamladıktan sonra lise ve üniversite öğrenimi için İstanbul’a geldim. İstanbul’da tıp fakültesini bitirdikten sonra uzmanlık eğitimi için Almanya’ya gittim. Yaklaşık olarak 13 yılı aşan bir sürede Almanya’nın köklü hastanelerinde çalışma fırsatı buldum. Uzun süren eğitimlerden sonra Estetik ve Plastik Cerrahi alanında uzmanlaştım. Daha sonra Türkiye’ye kesin dönüş yaptım. İstanbul’u çok sevdiğim, hem de dünyanın estetik merkezi olduğunu düşündüğüm için kendi ülkeme geri döndüm. Bir süre Acıbadem Maslak Hastanesi’nde çalıştıktan sonra da Levent’te kendi kliniğimi açtım. Bekarım. Türkçe ve Farsça’nın yanı sıra ileri düzeyde Almanca ve İngilizce biliyorum.
Hangi özellikleri taşıyanlara cinsiyet değiştirme ameliyatı yapılabilir?
Hiç kuşkusuz ki cinsiyet değiştirmek çok esaslı ve önemli bir durumdur. Yani ani bir şekilde ben yarın erkek olayım ya da kadın olayım diye karar verebileceğiniz bir durum söz konusu değil. Belli başlı süreçlerden ve çok önemli dönemlerden geçmeniz gerekiyor. Avrupa’da, Almanya’da belirli prosedürleri geçtikten ve devlet onay verdikten sonra sigorta şirketleri bu maliyetli ameliyatı karşılıyor. Ancak Türkiye’de henüz bu sistem oturmamış ve anlaşılmamıştır. Bir erkek kadın olma eğilimindeyse ya da bir kadın erkek olma eğilimindeyse; yıllar önce bu durum patolojik olarak değerlendiriliyordu. Fakat zamanla anlaşıldı ki, bu tamamen fizyolojik ve hormonlarla alakalı bir durum. Kişinin öncelikle psikolog, psikiyatrist, endokrinolog, kadın doğumcu, ürolog ve dahiliyeci olmak üzere uzmanlar tarafından belli başlı testlerden geçmesi ve heyet raporunun oluşturulması gerekiyor. Daha sonra ancak bu heyet raporunun sonucuna göre cinsiyet değişikliği ameliyatına karar verilebilir. Ameliyat kararı öncesinde ise kişinin hormon tedavisi sürecini tamamlamış olması zorunludur. Eğer kadın erkek olacaksa testesteron, erkek kadın olacaksa östrojen hormonunu 1-2 yıl kullanması gerekiyor. Bu aşamalar tamamlandıktan sonra ameliyatlar planlanabilir.
Erkekten kadına cinsiyet değiştirme operasyonlarında hangi işlemler uygulanmaktadır?
Burada kişiyi en çok ne rahatsız ediyor? En çok neyi istiyor? Bu soruların cevabını iyi bilmek gerekiyor. Ana cinsel organ ameliyatından önce, erkek kadın olmak istiyorsa çok hızlı bir şekilde kadın görünümüne kavuşmak istiyor. Arzu edilen görünüme sahip olmak için yapılan işlemleri şöyle sıralayabiliriz.
-Göğüs büyütme
-Yüze feminen ifadenin verilmesi; elmacık kemikleri veya elmacık bölgesinin daha belirgin ve dolgun bir görünüme kavuşması
-Burun ameliyatı
-Vücut ve yüzde lazer epilasyon işlemleri
Daha sonra ana ameliyata geçilebilir. Ana organ ameliyatı olan son aşamada penisin kesilmesi ve vajinaya dönüştürülmesi birkaç aşamalı ameliyat gerektirir. İdrar kanallarının bağlanması ve ana organın oluşturulması bu aşamalardandır. Bu ameliyatların en son aşamasında bir erkek kadın olmak istiyorsa ses inceltme ameliyatı da olabilir. Ayrıca adem elması yalnızca erkeklerde olduğu için son aşama olarak adem elmasının yontulması işlemini yapılabilir.
Kadından erkeğe cinsiyet değiştirme ameliyat süreçleri hakkında bilgi alabilir miyiz?
Benim asıl uzmanlığım kadından erkeğe cinsiyet değiştirme ameliyatları. Almanya’da Uni Clinic’de bu bölümün sorumlusuydum. Erkekten kadına geçiş kadın doğumculara verilmişti. Kadından erkeğe cinsiyet değiştirmede de yine belli başlı hormon tedavileri şarttır. Testesteron hormonu sonrasında sesler kalınlaşmaya ve sakallar çıkmaya başlayarak daha erkeksi bir hal alınıyor. Tabi burada kişi, kendini her şeyden önce erkek olarak görmek istediği için ilk olarak mastektomi, yani göğüs alma ameliyatını tercih ediyor. Bu operasyonla göğüsleri tamamen alarak erkeksi bir göğüs veya göğüs duvarına dönüştürüyoruz. Daha sonra ana ameliyat olan penis yapma aşamasına geçiyoruz. Almanya’da iki yöntem olarak ön koldan, yani radial flepten ya da üst bacaktan uyluktan alt flepten alarak kullanıyorduk. Radial flep daha gerçekçi olurken, uyluktan alınan daha büyük ve gerçek dışı bir görünüm gösteriyor. Ben daha çok ön koldan almayı tercih ediyorum. Her şeyden önce serbest flepi yapmak lazım. Ön koldan flep kaldırılır, önce sarılır ve ortasına bir kamış yerleştirilir ki idrar yolu oluşabilsin. Daha sonra penis formuna getirilir. Oradaki sinirler, arterler, venler kasıktaki sinirler arter, sinir ve venlere bağlanır. Akabinde bu flepin tamamen %100 tutması beklenir. İdrar yolu penis başına bağlanır ki, birey idrarını buradan yapabilsin. İlk aşama flepi yapmak, 3 ay sonra idrar yollarını bağlamak, 3 ay sonra da penis başı ve testis torbasını oluşturmak, son olarak da protez yerleştirmek. Bunlar penisin deri altından yerleştirilir ve testis torbasında biri havalı, diğeri havasız olmak üzere iki top olur. Birine bastığında hava kamışlara girer ve penis ereksiyon haline gelir, diğerine bastığında ise penis söner. Bu şekilde 4 ya da 5 aşamalı ameliyat düşünebilirsiniz. Hormonal tedavi 2-2,5 yıl sürerken cerrahi süreç de nerden baksanız 1-1,5 yıl sürmektedir. Buradaki en önemli noktalardan biri de bu süreçler içerisinde mutlaka psikolojik ve psikiyatrik destek alınması çok önemli ve gereklidir. Ayrıca bir önemli nokta da bu ameliyatları göze alan kişilerin hayatları boyunca orgazmı unutmaları gerekiyor. Elbette haz duyabilirler ama o maksimum tatmine, yani orgazmusa asla ulaşamazlar.
Bu ameliyatı düşünenlere tavsiyeniz ne olur?
Bu uzun süreci A’dan Z’ye tamamlamaları gerekiyor. Bana bu ameliyat için başvuran hastalar zaten yıllardır bu konuda mücadele eden, hormon tedavileri alan, düzenli olarak hekim kontrolüne giden kişiler oluyor. Bana bu ameliyat için başvuran kişi bu yolun %50-60’ını kat etmiş ve son aşama olarak bana başvurmuştur. Son tavsiyem şudur; gerçekten çok iyi düşünülmesi gerekiyor çünkü maalesef ki bu ameliyatların geri dönüşü yoktur.
15/10/2025
